RWS Meetdienst IJmuiden

Rijkswaterstaat NH
Meetdienst

De eerste foto toont, links van het lage licht van IJmuiden, het voormalige kantoor van de Meetdienst op het Seinpostduin in IJmuiden, zoals dat er in 2021 uitziet.

In april 1996 ging ik aan de slag bij Rijkswaterstaat als hoofd onderafdeling Meten van de Meetdienst van Directie Noord-Holland. Deze Meetdienst had twee vestigingen, IJmuiden en Den Oever, en een aantal vaartuigen voor de uitvoering van hydrografisch, biologisch en chemisch meetwerk. Vanuit IJmuiden werd vooral het Noordzeekanaal bediend, vanuit Den Oever vooral een deel van het Waddengebied en een deel van de Noord-Hollandse kust.


Naast planning- en personeelswerk herinner ik mij twee belangrijke onderwerpen in de kleine twee jaar dat ik bij de Meetdienst van Directie Noord-Holland werkte. Beide hadden te maken met bedrijfsmatige vernieuwing. Het eerste onderwerp was de aanschaf van Hewlett Packard computers (geen windows-PC's) voor de verwerking van data. Het tweede betrof het testen van drie multibeam echolood systemen aan boord van de Breesem. Deze testen zijn in opdracht van de Meetdienst uitgevoerd aan boord van de Breesem door de toenmalige Meetkundige Dienst van Rijkswaterstaat. De Meetkundige Dienst heeft er in 1998 een uitgebreid rapport over opgeleverd.

Een opvallend meetvoertuig in beheer bij de Meetdienst vestiging in Den Oever was de WESP. Deze afkorting staat voor water- en strand profiler. Het apparaat kon op drie grote wielen tot 8 meter diepte de zee inrijden. Het is tijdens werkzaamheden in zee ook wel eens vast komen te zitten, wat een bergingsoperatie noodzakelijk maakte.

Ik heb nauwelijks geschikte foto's van het werk bij de Meetdienst beschikbaar en bijna alle foto's in de beeldbank van Rijkswaterstaat hebben een te lage resolutie. Op de huidige website van Rijkswaterstaat wordt merkwaardig genoeg nauwelijks iets vermeld over het 'natte' meetwerk. En als ik nu enkele oude documenten nalees op de archiefsite van Rijkswaterstaat, valt me opnieuw op hoe groot de kenniskloof was tussen de uitvoerende medewerkers bij de Meetdienst en de collega's die werkten voor de directies, de Meetkundige Dienst en het Rijksinstituut voor Kust en Zee (RIKZ). Ook liet de relatie tussen die twee groepen te wensen over of, in termen van 2021: zij werkten elk in hun eigen bubble. Een document dat de periode van 1900 tot 2000 van de meetdiensten illustreert, vind je hier. Het Vlootplan 2000-2005 van de Directie Noord-Holland geeft een beeld van de meetvaartuigen en het gebruik daarvan.

Vanwege het tijdelijke arbeidscontract, de voor mij onduidelijke plannen voor de ontwikkeling van de meetdiensten n.a.v. het programma Meetstrategie 2000+, en vooral de mij aangeboden baan bij Seateam bv in Den Helder, heb ik na bijna 2 dienstjaren ontslag genomen om in februari 1998 bij Seateam te beginnen.


Meetvaartuig Kennemer
De Kennemer werd veel gebruikt voor chemisch en biologisch onderzoek ter bepaling van de water-en bodemkwaliteit, een milieutaak. (foto R. Mulder)

Meetvaartuig Breesem
De Breesem was vooral als hydrografisch opnemer in gebruik bij Meetdienst. (foto F. de Boer)

Meetvaartuig Swalinge
Ook de Swalinge was vooral als hydrografisch opnemer in gebruik. (foto H. van Reeken, RWS)

De WESP op de Hondsbosche Zeewering


Rijkswaterstaat is uiteindelijk sinds 2004 ingrijpend veranderd. Er is toen een proces in gang gezet van ontwikkeling naar een meer professionele en efficiënter werkende organisatie. De landelijke uitvoeringstaken zijn gebundeld. Zo is in 2009 de Rijksrederij van start gegaan. De acht verschillende 'natte' meetdiensten, zoals die van Directie Noord-Holland met vestigingen in IJmuiden en Den Oever, bestaan niet meer. De Rijksrederij beheert nu alle meetvaartuigen die door Rijkswaterstaat kunnen worden ingezet voor hydrografisch werk en voor het meten van de water- en bodemkwaliteit. Bovendien beheert de Rijksrederij nu ook de nautische en de specialistische bemanningen. Verder zijn de nieuwste schepen multifunctioneler dan de voorgaande. Ook wordt er meer werk uitbesteed en zijn er nieuwe technieken voor het meten op afstand, zoals Airborne LiDAR Bathymetry. Of de gestelde doelen voor deze veranderingen inderdaad zijn behaald, is mij niet bekend. De recente fouten met de aanschaf van nieuwe RHIB's en multipurpose meetvaartuigen geven te denken. Ook bij deze overheidsorganisatie was de achtergrond van alle veranderingen de politieke opdracht tot bezuinigen.


fotogebruik
laatst bijgewerkt op 13 november 2024

© Copyright 2021-2024 Frans Bönig

contact    |    privacy